سقوط تاریخی بورس ۵۱ روز پیش رقم خورد؛ در روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۲ که شاخص بورس جلوی چشم فعالان بازار سرمایه تنها ظرف چند ساعت ۹۵ هزار و ۴۰ واحد ریخت و تا ارتفاع دو میلیون و ۴۴۰ هزار و ۱۹۴ واحد پایین آمد. با توجه به اینکه در روز‌های قبل و بعد حال عمومی بورس خوب بود، همان موقع بعضی ادعا کردند لابد اتفاقی رخ داده است، ولی هیچ‌کس نمی‌توانست برای اثبات این حس منفی‌نگرانه دلیل و سندی ارائه دهد.
به‌گزارش فرارو؛ دقیقا وقتی همه فکر می‌کردیم موضوع به‌دست فراموشی سپرده شده است، نامه‌ای در فضای مجازی دست به‌دست چرخید که می‌تواند به بخشی از معما معنا و مفهوم ببخشد. نامه از طرف محمد مخبر نوشت شده و مخاطبانش وزرای نفت، اقتصاد، صمت، نیرو و... هستند. تاریخ نامه مشخص نیست، اما با مطالعه آن متوجه میشویم معاون اول، به وزارت اقتصاد دستور داده طبق مصوبات هیات وزیران، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها از چهار هزار تومان به‌ازای هر مترمکعب به هفت هزار تومان افزایش پیدا کند. اما این مسئله به‌ظاهر ساده پیش‌پا افتاده چطور می‌توانسته در آن برهه روی سقوط بورس تاثیر بگذارد؟
دقیقا در روز سیاه بورس چه گذشت؟ پتروشیمی‌ها جزو صنایع بزرگ، مهم و تاثیرگذار بورس هستند؛ با رشد آنها شاخص بورس سر شوق می‌آید و در صورت وقوع سناریوی برعکس شاخص بورس نیز دمغ و افسرده می‌شود. پس وقتی قیمت گاز که به‌عنوان ماده اولیه کاربرد دارد و با نام خوراک پتروشیمی‌ها شناخته می‌شود، بدون مقدمه‌چینی قبلی نزدیک ۷۵ درصد بالا می‌رود، شرکت‌های پتروشیمی به‌شدت شوک‌زده خواهند شد و پس‌لرزه‌های این اتفاق به سرعت نور خود را به بورس می‌رسانند.
کاهش ارزش سهام پتروشیمی‌ها، فعالان بورس را می‌رنجاند و به‌همین خاطر معمولا هر نوع خبری از این دست در راستای ایجاد شفافیت و عدالت بین سهامداران حقیقی و حقوقی به‌صورت عمومی اطلاع‌رسانی می‌شود. اگر اطلاع‌رسانی عمومی نباشد و تنها گروهی خاص از ماجرا با خبر شوند، اوضاع خیلی بدتر می‌شود چون آنها می‌توانند پیش‌دستی کرده و درست وقتی کسی منتظر نزولی شدن آن صنعت خاص نیست دست به‌کار فروش سهم‌هایشان شوند. معلوم نیست در ماجرای اخیر واقعا گروهی خاص به نامه محمد مخبر دسترسی داشته‌اند یا نه. همچنین با همین میزان شک می‌توان این نامه را یک رانت تاثیرگذار در جریان حوادث روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت دانست.
چرا سهامداران خرد عصبانی هستند؟ نامه جنجالی محمد مخبر، در روز‌های اخیر فعالان اقتصادی و بورسی‌ها را به تکاپو انداخته است. انگار یکی با ناخن روی زخم را کنده باشد. کاربرانی در شبکه‌های اجتماعی مثل توئیتر و اینستاگرام با هشتگ‌هایی تند از جمله رسوایی، شفافیت و... تندتند فعالیت می‌کنند و گروهی خواستار پاسخگویی احسان خاندوزی و مجید عشقی، به‌عنوان وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس هستند، اما حداقل تا ۲۴ ساعت کسی حاضر نشد به شکل رسمی درباره ماجرا توضیح دهد.
شایعات پیرامون سقوط تاریخی بورس، در غیاب اطلاع‌رسانی سریع و رسمی قوت گرفتند و مثل حباب بزرگ و بزرگتر شدند. عده‌ای نوشتند دولت در روز هفدهم اردیبهشت ماه نرخ خوراک گاز صنایع را به هفت هزار تومان افزایش داده و چون همزمان شاخص بورس سقوط کرده، پس این دو حتما به‌هم ارتباط دارند. حتی گروهی رک و بی‌پرده این شائبه را طرح کردند که سهامداران حقوقی با استفاده از رانت اطلاعاتی توانسته‌اند خودشان را نجات بدهند، ولی سهامداران حقیقی حدود ۴۰ درصد زیان کرده‌اند.
سیداحسان خاندوزی، وزیر اقتصاد صبح روز چهارشنبه هفتم تیرماه در گفتگو با خبرگزاری رسمی دولت، ایرنا تلاش کرد اوضاع را آرام کند: «سوءبرداشت ایجاد شده ناشی از بی‌دقتی حوزه اداری دبیرخانه هیات دولت بوده، چون اگر چه این موضوع [افزایش قیمت خوراک پتروشیمی‌ها] در جلسه ۱۷ اردیبهشت هیأت وزیران مطرح شد، اما به تصویب نرسید و برای بررسی و اعلام نظر کارشناسی به یک کارگروه و کمیته ارجاع داده شد. کمیته و کارگروه مذکور نیز اواخر خردادماه نتیجه بررسی‌ها را به هیات دولت اعلام کرد و در واقع زمان نهایی تصویب و ابلاغ مصوبه مذکور اواخر خرداد ماه بوده است و در جلسه ۱۷ اردیبهشت هیات دولت، تصمیم قطعی در این خصوص غیر از ارجاع امر به یک کارگروه و کمیته اتخاذ نشده بود».
حتی اگر بنا را بر صداقت وزیر اقتصاد بگذاریم، سهامداران نیازمند توضیح و اقناع بیشتر هستند چون احساس می‌کنند چنین اتفاقاتی می‌تواند باعث آب‌رفتن اعتمادشان شود.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
